Plena inclusión España celebrou unha nova conversa en liña sobre un tema de gran interese vinculado á crise xerada polo confinamento e a crise sanitaria do COVID19 ao que asistiron máis de 800 persoas.
Este ‘venres de dores’, no calendario pascual católico, falouse sobre o duelo ‘Acompañamento fronte ao duelo’, grazas á participación de expertas do Centro San Camilo, o proxecto Intecum (Fundación San Cebrián de Plena inclusión CyL) e da Fundación Gil Gayarre (Plena Inclusión Madrid). Neste último caso, contouse co testemuño de Esther Arévalo, irmá de Ana (unha muller con discapacidade intelectual).
Esther compartiu a situación xerada pola perda da nai de ambas hai mes e medio. Marisa Magaña, experta en temas de duelo do Centro San Camilo de Madrid, describiu dun modo sinxelo e amplo as situacións vitais que acompañan a unha persoa que perde a un ser querido nunhas circunstancias tan anómalas como as que vivimos agora. “Estamos educados a acompañar no duelo, pero (o confinamento pola epidemia) roubounos a posibilidade de acompañar. A xente morre soa, sen os seus familiares á beira”, resume.
Magaña deu algúns consellos prácticos para paliar a angustia de quen non poden despedirse dos seus defuntos:
- Facer en casa un ritual de despedida xunto á familia. Porque ao compartir da dor, este mitígase.
- Hai que axudar a que a persoa que perdeu a un ser querido entenda, ao seu modo e dende as súas crenzas, que quen se foi xa non sofre.
- Expresar libremente todas as emocións que nos xera o duelo: rabia, pena, dor… E facer a través do modo que necesitemos: chorar, gritar, escribir, debuxar. Hai mil maneiras e todas son beneficiosas de sacar a angustia fóra.
- Saber que haberá un día en que poderemos facer o ritual funerario onde elixamos facelo.
Tamén interveu Susana Martínez, de Intecum, un proxecto da Fundación San Cebrián que presta apoio ás persoas con discapacidade e as súas familias para acompañar o proceso de duelo en casa. Agora que non é posible, así que o están facendo mediante videochamadas. Martínez recomendou que se desenvolva a despedida desde a dimensión persoal: escribindo unha carta ao ser que se foi ou colocando fotos dos momentos vitais máis lembrados.
E quizais a intervención máis apreciada pola audiencia foi a de Esther Arévalo, que ten á súa irmá Ana nun centro da Fundación Gil Gayarre. Esther relatou como, cando a súa nai morreu, na familia tomaron a decisión de manter a Ana ao corrente de todo o que pasaba. “Non lle ocultamos nada e creo que foi o mellor”, explica. De feito, levaron a Ana a que se despedise (a morte produciuse hai mes e medio) da súa nai cando xa estaba a piques de morrer. “As dúas agradecérono moito”, lembra. “Ana segue lembrándoa pero non con pena senón con agarimo”, engade á vez que recomenda que se normalice coas persoas con discapacidade intelectual a situación, por moi triste que sexa.
O encontro ‘Acompañamento fronte ao duelo’ finalizou cunha extensa quenda de preguntas que responderon as tres relatoras. Outras moitas dúbidas, que se expuxeron no chat, responderanse nos foros cos que conta a App de Plena inclusión na que se dá resposta á necesidade de información sobre a crise do coronavirus.
Aquí podes ver O SEMINARIO ONLINE SOBRE DUELO
Aquí podes descargar a guía sobre o duelo de FADEMGA Plena inclusión Galicia en lectura fácil